Το απεχθές χρέος

Ν. Λυγερός

Η ύπαρξη της έννοιας του απεχθούς χρέους είναι η απόδειξη ότι μέσω της δικαιοσύνης, μπορεί η ηθική να εισβάλει στην οικονομία. Το απεχθές χρέος αν και φαινομενικά παράλογο για τους συντηρητικούς κύκλους, είναι μόνο και μόνο παράδοξο. Έχει αυτό το κοινό στοιχείο με τη δημοκρατία, η οποία αποδέχεται μέσα της το παράδοξο για να εξασφαλίσει την ικανότητά της και την ανθεκτικότητά της, δίχως να επιδιώκει την πληρότητά της.

Το υπόβαθρο του απεχθούς χρέους είναι η ανάλυση του χρέους από μία αντικειμενική οντότητα που δεν επηρεάζεται από τον κρατικό φορέα, έτσι ώστε να μην εξαρτάται από οικονομικές ενοχές. Αυτή η ανάλυση είναι το πρώτο βήμα της αντιμετώπισης του απεχθούς χρέους, διότι η ενεργοποίηση αυτής της έννοιας μπορεί να γίνει μόνο και μόνο αν υπάρχει αναλυτικός έλεγχος του χρέους, έτσι ώστε να εντοπιστεί και να διαχωριστεί το απεχθές χρέος από το συμβατικό.

Σε αυτή την περίπτωση, μπορεί να παρθεί μια γενναία απόφαση όσον αφορά στο πολιτικό πλαίσιο και να προταθεί η ακύρωση του απεχθούς χρέους. Ανά τον κόσμο, υπάρχει νομολογία σε διεθνές επίπεδο η οποία επιτρέπει την εφαρμογή του νοητικού σχήματος ακόμα και στην περίπτωση της Ελλάδας. Αλλά αυτή η διαδικασία αρχίζει πρακτικά από την ανάλυση του χρέους. Αυτό σημαίνει βέβαια ότι θα πρέπει να γίνει μία υπέρβαση εκ μέρους των πολιτικών που ανήκουν σε κόμματα εξουσίας και διαχειρίστηκαν τα οικονομικά των τελευταίων κυβερνήσεων.

Πρέπει όμως να γίνει κατανοητό ότι το θέμα του απεχθούς χρέους δεν είναι μια καταδίκη των μηχανισμών του πολιτικού πλαισίου, αλλά μια καινοτόμα και μη συμβατική λύση του οικονομικού προβλήματος, όταν αυτό βασίζεται σε μια τεχνητή κρίση. Ο προβληματισμός μας είναι μια οικονομική προσέγγιση του χρέους, έτσι ώστε να καθοριστεί μία στρατηγική επίλυση. Είναι σημαντικό να έχουμε στο νου μας το παράδειγμα του Ισημερινού όταν αναδεικνύουμε αυτή τη θεματολογία. Υπάρχει προηγούμενο και πρέπει να το αναλύσουμε ορθολογικά για να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα με ανάλογο τρόπο. Κι αν υπάρχουν προσωρινά διαφορές, είναι θεμελιώδες να συνειδητοποιήσουμε ότι θα είναι μικρότερες με την εισαγωγή της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.

Δεν είναι πλέον δυνατόν να έχουμε μια παθητική στάση όταν υπάρχουν δυνατότητες στον τομέα της οικονομίας μέσω της στρατηγικής. Η έννοια του απεχθούς χρέους προσφέρει πρακτικές δυνατότητες για να δημιουργήσουμε μια αλλαγή φάσης σε μια κατάσταση όπου υπάρχουν λύσεις, αρκεί να ασχοληθούμε ουσιαστικά με το πρόβλημα του χρέους.